Een autistische burn-out is geen feest. Helaas krijgen veel autistische personen (auti’s) er (vaker) mee te maken. Waarin verschilt een autistische burn-out met een “normale” burn-out en wat kun je doen om weer wat belastbaarheid op te bouwen? In dit blog lees je een stukje theorie.
Disclaimer: ik deel de theorie die ik via diverse bronnen heb vernomen én mijn persoonlijke ervaring in mijn weg om uit de zoveelste autistische burn-out te komen. Ik deel dit in de hoop dat iemand er een inzicht uit haalt en eventueel inspiratie opdoet om te proberen of iets hen ook helpt.
Deel 1. De autistische burn-out
In dit eerste deel leg ik uit wat een autistische burn-out precies is en waarin het verschilt van een “normale” burn-out.
In deel 2 vertel ik wat ik zelf doe om uit mijn autistische burn-out te komen.
Wat is een autistische burn-out?
In een wetenschappelijk onderzoek naar de autistische burn-out wordt er de volgende definitie voor gegeven:
“Een syndroom als resultaat van chronische levensstress en een gebrek aan overeenstemming tussen verwachtingen en capaciteiten met onvoldoende ondersteuning.”
De definitie van een “gewone” burn-out is volgens Arboportaal:
“Een syndroom van emotionele vermoeidheid of uitputting (1),
in combinatie met afstand nemen van het werk (2) en/of
weinig vertrouwen (meer) hebben in het eigen functioneren (3).”
Uit deze definities blijkt dat het bij een autistische burn-out vooral ligt in de mismatch tussen de buitenwereld en de autistische persoon. Dit reikt verder dan de werkplek.
Een autistische burn-out heeft drie kernelementen:
1. Chronische uitputting;
2. Verlies van vaardigheden;
3. Verminderde tolerantie voor prikkels.
Oorzaken van een autistische burn-out
De oorzaken van een autistische burn-out hangen veelal samen met het autisme, zoals de naam al doet vermoeden 😉 Dit zie je ook terug in de definitie van een autistische burn-out. Deze oorzaken zijn:
- maskeren (camoufleren van autisme);
- verwachtingen en perfectionisme;
- onbegrip en gebrek aan kennis van autisme in de (werk)omgeving;
- geen grenzen kunnen stellen;
- veranderingen en/of onverwachte gebeurtenissen.
Deze oorzaken komen me maar al te bekend voor.
Het maskeren van autisme kan zowel bewust als onbewust plaatsvinden. Het is extreem vermoeiend om continu bezig te zijn met het actief proberen te voldoen aan de sociale normen en om niet jezelf te (kunnen) zijn.
Verwachtingen zijn vaak niet duidelijk, doordat neurotypische mensen en neurodiverse mensen anders communiceren. Neurotypische mensen zeggen meestal niet letterlijk wat ze bedoelen; neurodiverse/autistische mensen nemen die taal wel vaker letterlijk. Autisten zeggen meestal wat ze bedoelen en bedoelen wat ze zeggen. Dat wordt dan weer niet zo begrepen door neurotypische mensen. Daardoor zijn verwachtingen vaak niet duidelijk voor de autist en kan perfectionisme optreden. Je gaat proberen alles maar heel precies te doen, omdat je niet weet wat nou goed genoeg is en/of om kritiek te voorkomen.
Het maskeren wordt vaak nog versterkt doordat je meestal al verwacht of aanvoelt dat er geen begrip zal zijn wanneer je op je werkplek vertelt over je autisme. Men weet niet wat het inhoudt en neemt jouw toelichting ook niet op zoals jij hem bedoelt wanneer je wél uitleg geeft over wat het voor jou inhoudt om autistisch te zijn en waar je dan tegenaan loopt op de werkplek. Veelal wordt er dan gedacht: ”ach, dat zal wel meevallen”.
Het helpt natuurlijk ook niet als je zelf jarenlang niet in de gaten hebt gehad dat je veel meer last hebt van bepaalde dingen dan een neurotypisch persoon. De burn-out bouwt zich al op vóór je diagnose en/of voordat je zelf door hebt waar je maskeert en wat het verschil is tussen jouw ervaring en die van je gemiddelde collega.
Wanneer je jezelf niet goed kent en begrijpt en niet weet of écht door hebt wat je allemaal maskeert, weet je ook niet wat je grenzen nou eigenlijk zijn. Ook als je ze wél leert kennen, is het een heel proces om ze ook te kunnen en durven aangeven aan de mensen in je omgeving. Deze mensen kunnen dan ook verbaasd of negatief reageren op deze verandering in jou. Het kwam hen namelijk wel goed uit dat jij geen grenzen lijkt te hebben. Als jij hun gebruik en/of misbruik van jou een halt toeroept, zijn ze daar niet blij mee. Geloof het of niet, maar mensen houden over het algemeen niet zo van verandering. Dus als jij opeens op je strepen gaat staan, vinden ze dat niet leuk en gaan ze hun best doen om alles bij het oude te laten.
Dat brengt me bij de laatste te noemen oorzaak van een autistische burn-out: veranderingen en/of onverwachte gebeurtenissen.
Het dagelijks leven is dus al doodvermoeiend. Als daar dan ook nog een grote verandering bij komt (bijvoorbeeld een ontslag, nieuwe functie, verhuizing, scheiding, baby) of een onverwachte gebeurtenis (bijvoorbeeld een zieke ouder of een ongeluk), dan heb je daar geen energie meer voor over. Het schakelen bij een verandering of iets onverwachts kost veel tijd en energie. Wanneer je die tijd niet krijgt en/of er geen energie voor over hebt, kan dit de druppel zijn die de emmer doet overlopen. Dat heb ik zelf ook twee keer ervaren.
Behandeling van een autistische burn-out
Het meest voor de hand liggende antwoord op de vraag hoe je een autistische burn-out de deur uit werkt, zou zijn: pak de oorzaken aan. Alleen ligt dat niet altijd zo simpel.
Het kan namelijk aardig wat tijd kosten voordat je weet waar, hoe en wanneer je maskeert. Vervolgens is het nog een hele kluif om het gedrag dat je zo lang (onbewust) hebt vertoond te veranderen. Dit kan ook eng zijn; je gaat je echte zelf ontdekken én laten zien aan de wereld. Die wereld is daar niet altijd zo ontvankelijk voor. Daarom maskeerde je nou juist 😉
Ook het stuk onbegrip wegnemen op je werkplek, of een nieuwe werkplek vinden waar wél rekening gehouden wordt met je prikkelgevoeligheid en eventuele andere zaken, is niet van vandaag op morgen geregeld. Er is nog flink wat werk te verzetten wat betreft kennisdeling en het aantonen van de voordelen van een inclusieve werkplek. Het ligt hier niet alleen bij de ander: zelf weten én aangeven wat je nodig hebt, kan ook moeilijk zijn.
Ten slotte kost het aanleren van nieuw gedrag tijd en oefening. Daarbij zit er een limiet aan wat er te veranderen valt. Zo zullen er altijd veranderingen zijn en je brein is nu eenmaal zo bedraad dat dat je van het padje brengt. Wel kun je leren hoe je er beter mee om kunt gaan, zodat het geen paniekaanval triggert en/of dat je minder lang in de shock blijft hangen.
Het afleren van extreem perfectionisme is
Dit geldt ook voor de andere oorzaken van een autistische burn-out: de gemene deler van de meeste oorzaken is communicatie.
Begrijpen we elkaar écht?
Zijn de verwachtingen duidelijk?
Kun je je grenzen aangeven?
Draaf je niet door in perfectionisme omdat je bang bent voor het oordeel van de ander?
Verschillen tussen herstellen van een “gewone” burn-out en een autistische burn-out
Een “gewone” burn-out heeft een andere oorzaak, die meestal neer komt op te veel hooi op je vork nemen of bijvoorbeeld een arbeidsconflict. Wat men dan adviseert is even wat rust nemen, maar vooral niet te veel. Bezig blijven en zeker sociaal contact blijven opzoeken. Nou, daar hoef je bij een autist niet mee aan te komen! Sociaal contact/communicatie is voor een autist juist een van de onderliggende redenen van de burn-out.
Het gebruikelijke koffiemomentje op werk “om je collega’s lekker gezellig te blijven zien en de verbinding met de werkplek te behouden” is de grootste horror wanneer je in een autistische burn-out zit.
Dit was deel 1.
In deel 2 lees je welke dingen ik doe om uit mijn autistische burn-out te komen.
Heb jij een autistische burn-out (gehad) en wat helpt jou dan?
